Nhật Bản là quốc gia có 4 mùa xuân, hạ, thu, đông thể hiện rõ nét. Điều này góp phần tạo nên nét văn hóa theo mùa vô cùng độc đáo của người dân nơi đây. Và ẩm thực Nhật Bản cũng không ngoại lệ khi các món ăn được người Nhật tận dụng nguồn nguyên liệu theo mùa phong phú, sáng tạo nên các món ăn thú vị theo mùa. Cùng Ussina khám phá nét đẹp độc đáo của ẩm thực theo mùa tại Nhật Bản nhé!
Ẩm Thực Theo Mùa Là Gì?
Không chỉ là phong cách sáng tạo món ăn, việc sử dụng nguyên liệu theo mùa còn mang ý nghĩa quan trọng với nền ẩm thực và văn hóa của Nhật Bản. “Shun” là một khái niệm của người Nhật, ám chỉ nguyên liệu theo mùa và thời điểm vàng trong năm của một loại thực phẩm khi đạt đến độ tươi ngon tốt nhất. Bằng cách tuân theo thời gian thu hoạch, người ta sử dụng nguyên liệu khi chúng ở đỉnh điểm tươi ngon nhất để chế biến những món ăn đặc sắc, mang hương vị thiên nhiên.
Các loại nguyên liệu “Shun” thay đổi theo bốn mùa riêng biệt của Nhật Bản, và người Nhật thường kỷ niệm từng mùa bằng cách thưởng thức những món ăn phù hợp.
Những Món Ăn Mùa Xuân Tại Nhật Bản
Vào mùa xuân, khi thời tiết bắt đầu ấm hơn, người ta thường dùng các loại mầm chồi của rau củ các loại “vào mùa” như măng, rau kim tâm, rau taranome hay các loại đậu như đậu tằm, đậu Hà Lan,…
Dâu tây và các loại bánh ngọt với hình dáng hoa anh đào cũng rất phổ biến vào mùa xuân tại Nhật Bản. Đặc biệt có thể kể đến là Ichigo Daifuku, gồm dâu tươi ngon bao phủ bởi lớp nhân đậu đỏ ngọt ngào, sau đó là lớp bánh mochi dẻo. Đây là món ăn được rất nhiều khách du lịch Nhật Bản yêu thích.
Không thể không nhắc đến “quốc hoa” của Nhật Bản, hoa anh đào cũng trở thành chủ đề cho các món tráng miệng, hay các loại bánh như Sakura Mochi – Bánh mochi được bọc lá anh đào, thường được thưởng thức trong dịp lễ hội Hanami.
Ngoài ra, các loại cá “vào mùa” như cá tráp đỏ, cá trích, hay cá thu Nhật được sử dụng để đón chào mùa xuân. Cơm ngao và súp ngao cũng được người Nhật yêu thích trong mùa xuân. Và nếu được hỏi mùa xuân hay ăn gì thì nhiều người Nhật thường nghĩ ngay đến những quả dâu tây đỏ mọng.
Khám Phá Ẩm Thực Theo Mùa Hè Ở Xứ Phù Tang
Hè sang, khi thời tiết dần nóng bức và oi ả, đây cũng là mùa của các loại rau quả mọng nước thuộc họ bầu bí như bí đao, dưa leo, dưa hấu, dưa lưới, bí ngô. Các loại rau củ này sẽ được người Nhật ưu tiên sử dụng làm nguyên liệu cho các bữa ăn để thanh nhiệt, bổ sung nước cho cơ thể trong những ngày hè nóng bức.
Một số món ăn được chế biến đơn giản, trang trí thanh mát thường được người Nhật dùng cho mùa hè có thể nhắc đến như: mì ống trúc, mì lạnh, tào phớ,… Các món ăn được chế biến, trang trí đơn giản, tươi mát. Có thể kể đến món Rei-shabu là salad thịt lợn lạnh, một phiên bản mùa hè của món lẩu Shabu-shabu truyền thống.
Lươn cũng nổi tiếng là thực phẩm giàu dinh dưỡng được lựa chọn để phòng tránh tình trạng mệt mỏi, giải nhiệt trong mùa hè. Những món ăn với lươn được người Nhật ưa chuộng như cơm lươn, sushi lươn, lươn nướng,…
Ẩm Thực Mùa Thu Độc Đáo
Mùa thu là lúc thời tiết ở Nhật trở nên mát mẻ và dễ chịu nhất trong năm. Đây thời gian thu hoạch của các loại trái cây như nho, lê, hạt dẻ, hồng và táo. Cá hồi và cá thu đao cũng đang độ vào mùa, vì thế mà chúng trở thành nguyên liệu chính cho món sashimi vào mùa thu của người Nhật.
Hay đơn giản chỉ là thưởng thức 1 cách thanh đạm món cơm trắng dẻo thơm hơn bình thường vì được nấu bằng loại gạo vừa mới được thu hoạch trong vụ lúa vào mùa thu – kèm với bạch quả, nấm hoặc khoai.
Mùa thu, còn là lúc người Nhật đón Tết Cửu Trùng 9/9, hay còn gọi là lễ hội hoa cúc người Nhật cũng có tập quán uống rượu với cánh hoa cúc.
Những Món Ăn Mùa Đông Nên Thử Khi Đến Nhật
Mùa đông của Nhật Bản nổi bật với các món nóng như lẩu, Oden, các loại cháo như Okayu, Zosui,… mì Ramen, các món hầm,.. để giữ ấm cơ thể từ bên trong.
Khi mùa đông sang, chúng ta thường bắt gặp hình ảnh các gia đình Nhật thường quây quần bên bàn Kotatsu cùng nhau thưởng thức món lẩu hay Oden nóng hổi trong vào những ngày đông giá rét.
Lẩu Oden cũng bắt đầu được bán nhộn nhịp ở Nhật Bản từ tháng 9, tháng 10 hàng năm. Vì lúc này thời tiết bắt đầu vào đông và chuyển lạnh nên người Nhật Bản có xu hướng tiêu thụ các món ăn giúp ấm người và Oden là một lựa chọn hoàn hảo. Vì thế mà Oden được xem là một trong những món ăn mùa đông đặc trưng của người Nhật.
Ngoài ra, Yakiimo hay còn gọi là khoai lang nướng, cũng không ngoại lệ khi được xếp vào danh sách ẩm thực đường phố được yêu thích nhất mùa đông ở Nhật Bản.
Mỗi món ăn không chỉ mang lại hương vị đặc trưng mà còn thể hiện sự gắn kết của người Nhật với thiên nhiên và truyền thống. Khi thưởng thức ẩm thực theo mùa, bạn không chỉ được thử những món ngon mà còn cảm nhận được tinh hoa văn hóa đặc sắc của Nhật Bản.
