Văn hóa ẩm thực Nhật Bản được đánh giá là tinh hoa nghệ thuật, tinh tế và đầy cầu kỳ được tạo nên bằng cách chế biến, sắp đặt, lựa chọn nguyên liệu cho đến phong cách ăn uống đầy thú vị. Cùng Ussina khám phá văn hóa ẩm thực Nhật Bản thú vị như thế nào nhé!
1. Sự Giao Thoa Phong Phú Từ Nhiều Quốc Gia Tạo Nên Văn Hóa Ẩm Thực Nhật Bản Đặc Sắc
Văn hóa ẩm thực Nhật Bản mang một sự đa dạng về những nguyên liệu tươi ngon, phong cách chế biến độc đáo. Ở đó, bạn còn có thể tìm thấy được sự đan xen ẩm thực Trung Quốc hay ẩm thực phương Tây trong món ăn truyền thống Nhật.
Nếu tìm hiểu kỹ càng, món mì Ramen trứ danh tại Nhật thực chất có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng đã được người Nhật khéo léo và sáng tạo chế biến trở thành món mì hấp dẫn của riêng mình.
Một món ăn nổi tiếng khác của Nhật Bản có thể kế đến như Tempura chiên giòn vàng ươm lại thực chất đến từ Bồ Đào Nha và được xuất hiện lần đầu tiên tại Nhật vào thế kỷ 16.
Nếu là tín đồ ẩm thực Nhật, bạn có biết Yakiniku – món thịt nướng kiểu Nhật cũng xuất phát nguồn gốc từ phương Tây xa xôi.
Từ đó, có thể thấy được sức sáng tạo vô tận của người Nhật thông qua cách họ tiếp nhận các nền ẩm thực khác rồi chế biến, xào nấu lại theo một cách mới, tạo nên hương vị độc đáo của riêng mình.
2. Mỗi Món Ăn Nhật Bản Mang Một Ý Nghĩa, Câu Chuyện Riêng
Các món ăn Nhật Bản không chỉ đẹp mắt ở vẻ bề ngoài, mỗi một nguyên liệu hay món ăn của người Nhật còn mang trong mình những ý nghĩa riêng, thể hiện những lời chúc tốt đẹp đến người thưởng thức. Có thể kể đến một số ví dụ như:
- Tôm thường xuất hiện trong các món ăn vào những ngày tết với ý nghĩa như một lời chúc trường thọ và sự khởi đầu may mắn.
- Trứng Cá Tuyết với ý nghĩa như lời chúc cho gia đình sung túc, sum vầy.
- Cá Tai với sắc đỏ, dụng ý thể hiện sự may mắn.
- Cá Tráp Biển mang lời chúc sung túc, thịnh vượng.
- Đậu Phụ mang lời chúc cho sức khỏe dồi dào.
- Khoai Sọ Satoimo với lời chúc cho gia đình ngày càng phát triển, hòa thuận.
- Bánh Cá Taiyaki thường được coi là biểu tượng của may mắn và thịnh vượng.
- Rượu Sake truyền thống Nhật Bản với ý nghĩa trừ tà khí và kéo dài tuổi thọ cho người uống.
Cá Tráp Biển Mang Lời Chúc Sung Túc, Thịnh Vượng
3. Chế Độ Ăn Uống Cân Bằng Dinh Dưỡng, Tối Giản Cách Chế Biến
Thói quen ăn uống của người Nhật rất lành mạnh, đa số là các thực phẩm ít béo như các loại cá, rau củ, cũng như nêm nếm gia vị và tối giản hóa các bước nấu nướng. Đây cũng là một trong những bí kíp sống thọ đã được các nhà khoa học công nhận.
- Ăn nhiều cá: Bên cạnh thịt bò, thịt heo thì người Nhật thường chọn ăn các loại cá biển và hải sản giàu acid béo và omega. Bởi mang lại lợi ích tốt cho sức khỏe cũng như giúp cơ thể nạp đủ năng lượng với calo thấp.
- Ăn nhiều rau xanh: Người Nhật có rất nhiều món ăn được chế biến từ thực vật, các loại đậu, salad,… và cũng thường xuyên ăn trái cây trong các bữa ăn hằng ngày.
- Ăn các món lên men: Súp miso, nước tương, mơ ngâm, đậu nành lên men là các món ăn không thể thiếu trong ẩm thực Nhật Bản. Giúp hỗ trợ tiêu hóa, đường ruột khỏe mạnh hơn.
- Đơn giản hóa cách chế biến: Đây là nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản. Người Nhật ưu tiên các món sống, hấp, luộc hơn là các món ăn nấu nhiều lần hay các món nhiều dầu mỡ.
- Sử dụng ít gia vị: Giữ nguyên hương vị cơ bản của thực phẩm là nguyên tắc vàng trong chế biến ẩm thực Nhật Bản. Họ sử dụng rất ít phụ gia, đặc biệt là muối, điều này giúp cho đồ ăn có vị ngọt, tươi ngon thuần túy.
Chế Độ Ăn Uống Cân Bằng Dinh Dưỡng, Tối Giản Cách Chế Biến
4. Triết Lý Trong Văn Hóa Ẩm Thực Nhật Bản
Một điều thú vị nữa trong văn hóa ẩm thực Nhật Bản đó chính là triết lý “Tam ngũ” và hầu hết các món ăn đều tuân theo quy tắc này. Cụ thể:
- Ngũ vị: Chua – Cay – Đắng – Mặn – Ngọt
- Ngũ pháp: Sống – Hấp – Chiên – Nướng – Ninh
- Ngũ sắc: Trắng – Vàng – Đỏ – Xanh – Đen
Ngoài ra, cách nêm nếm của người Nhật cũng được đi theo thứ tự nguyên âm của bảng chữ cái tiếng Nhật “Sa – shi – su – se – so” với:
- Sa: Đường, rượu
- Shi: Muối
- Su: Giấm
- Se: Tương
- So: Đậu tương miso
Chính vì vậy các món ăn Nhật Bản mang một hương vị hài hòa, riêng biệt, màu sắc đẹp mắt, tạo nên sự độc đáo cho tinh hoa ẩm thực của người Nhật.
5. Nét Văn Hóa Ẩm Thực Thay Đổi Theo Mùa
Ẩm thực của người Nhật còn thể hiện sự đặc trưng theo từng mùa. Ở đó, bạn sẽ cảm nhận được hương vị thiên nhiên 4 mùa. Thông qua những nguyên liệu chỉ có ở mỗi mùa và cách trình bày món ăn theo từng mùa nhằm đảm bảo phù hợp với khí hậu, thời tiết và sự tươi ngon.
- Mùa xuân: Với những món nổi bật như cơm nghêu, măng tươi, mực đom đóm, cá hồi và món ngọt làm từ dâu tây và hoa anh đào. Với người Nhật, hoa anh đào chính là biểu tượng của mùa xuân nên trong các món ăn thường xuất hiện màu hồng đặc trưng này.
Bạn có thể cảm nhận hương vị mùa xuân Nhật Bản qua Sakura Garden Set chỉ có tại Ussina Sky 77.
- Mùa hè: Người Nhật thường chọn các món ăn có tính hàn để giải nhiệt cơ thể như cơm lươn, cà tím nướng, mì ống trúc, mì lạnh, tào phớ,… Các món ăn được chế biến và trang trí đơn giản, tươi mát.
- Mùa thu: Mùa thu Nhật Bản có rất nhiều món ăn nổi tiếng, đặc biệt là các món ăn từ nấm Matsutake và cá thu đao Nhật Bản, khoai lang nướng, bí đỏ…
- Mùa đông: Mùa đông của Nhật Bản nổi bật với các món nóng như lẩu, Oden, các loại cháo như Okayu, Zosui,… hay mì Ramen và các món hầm,.. để có thể sưởi ấm cơ thể từ bên trong.
6. Người Nhật Đặc Biệt Quan Trọng Bữa Sáng Trong Ngày
Ngoài ra, người Nhật còn đặc biệt chú trọng đến bữa ăn sáng của mình. Thay vì các món ăn nhanh, bữa sáng của người Nhật thường là cơm. Được chuẩn bị kỹ lưỡng với đầy đủ dinh dưỡng để có thể nạp năng lượng cho cả ngày thật đủ đầy.
Bữa sáng truyền thống kiểu Nhật sẽ là sự kết hợp của cơm, các món súp, protein hoặc đậu nành lên men cùng các món ăn phụ.
Một bữa sáng kiểu Nhật cơ bản có thể bao gồm các món:
- Cơm trắng
- Cá hồi nướng
- Trứng chiên
- Súp Miso
- Rau củ luộc, rau củ muối
- Đậu nành lên men
Người Nhật Đặc Biệt Quan Trọng Bữa Sáng Trong Ngày
7. Văn Hóa Lời Chúc Trong Những Bữa Ăn Của Người Nhật
Việc dùng bữa cùng người Nhật cũng cần phải đúng cách và tuân theo phép lịch sự riêng.
Với người Nhật, họ thường sẽ nói “Itadakimasu” trước khi dùng cơm nghĩa là xin mời. Sau khi dùng bữa, họ thường sẽ nói câu “Gochiso sama deshita” nghĩa là cảm ơn vì bữa ăn rất ngon.
Kết
Văn hóa ẩm thực Nhật Bản không chỉ là vẻ đẹp, sự hấp dẫn của món ăn, mà còn chứa đựng cả sự sáng tạo, khéo léo, ý nghĩa, và cả nền văn hóa tinh tế, phong cách sống tối giản của người Nhật.
