Dù ở đất nước nào, lòng biết ơn cũng luôn được đề cao và gắn kết con người với nhau. Tại Nhật Bản, không chỉ là một nhân cách tốt đẹp, biết ơn còn được nâng lên thành một nét văn hóa tốt đẹp. Điều này thể hiện rõ nhất qua Ochugen & Oseibo – cũng là hai dịp lễ tặng quà lớn nhất trong năm. Hãy cùng Ussina tìm hiểu về hai sự kiện này dưới đây nhé.
1 Ochugen – một dịp tặng quà quan trọng tại Nhật
1.1 Nguồn gốc lễ Ochugen
Ochugen là một dịp lễ bắt nguồn từ Trung Quốc. Từ xa xưa, lịch Đạo giáo Trung Quốc có ba ngày lễ là 上元 (jōgen), 中元 (chūgen) và 下元 (kagen). Trong đó, ngày Chugen hay ngày 15 tháng 7, được coi là ngày sinh nhật của vị thần sẽ tha thứ cho mọi tội lỗi của người dân. Để tạ ơn thần linh, người Trung Quốc bắt đầu ăn mừng bằng cách dâng lễ vật trong ngày này. Sự kiện sau đó được được du nhập vào Nhật Bản và kết hợp với văn hóa 盆礼 (Bonrei) của địa phương, là văn hóa thăm hỏi và tặng quà cho cha mẹ và người thân trong Lễ hội Bon.
1.2 Hoạt động trong dịp Ochugen
Các vùng khác nhau sẽ tặng Ochugen vào những thời điểm khác nhau; vào đầu tháng 7 đến ngày 15 tháng 7 ở miền đông Nhật Bản và vào đầu tháng 7 đến ngày 15 tháng 8 ở miền tây Nhật Bản. Nhưng hầu hết sẽ gửi món quà này vào tháng 7.
Nếu không thể gửi quà trong thời gian diễn ra Ochugen, quà tặng phải được gửi dưới dạng “Shochu-mimai” (暑中見舞い) trước ngày 8 tháng 8, hoặc “Zansho-mimai” (残暑見舞い) vào đầu tháng 9. Cả Shochu-mimai và Zansho-mimai đều có ý nghĩa quan tâm đến người thân, người quen hoặc bạn bè về tình hình của họ như thế nào trong mùa hè.
Theo truyền thống, mọi người sẽ tặng quà cho những người lớn tuổi trong gia đình và những thành viên cấp cao trong xã hội đã giúp đỡ họ trong năm đó. Cha mẹ, ông bà, bác sĩ, giáo viên và ông chủ thường là những người nhận được những món quà này. Tuy nhiên, ngày nay, mọi người sẽ bày tỏ lòng biết ơn đến bất kỳ ai đã giúp đỡ hoặc hỗ trợ họ.
Quà tặng Ochugen cũng vì thế mà cần được gói đẹp mắt. Thậm chí, nhiều người còn gói món quà của mình trong Furoshiki truyền thống – loại vải được sử dụng đặc biệt để gói quà – bày tỏ tấm lòng đến người nhận.
2 Oseibo – văn hóa tặng quà cuối năm đầy ý nghĩa
2.1 Lễ Oseibo bắt nguồn từ đâu?
Mặc dù Ochugen và Oseibo tương tự nhau nhưng vẫn có một số khác biệt. Đầu tiên là về lịch sử.
Oseibo được cho là xuất phát từ thời Muromachi. Ngày Kagen được đề cập ở trên là ngày 15 tháng 10, ở Trung Quốc được coi là ngày sinh nhật của vị thần xua đuổi tà ma. Và cũng tương tự ngày Chugen, người xưa đã dâng lễ vật để bày tỏ lòng biết ơn của họ đối với thần linh. Song song đó, người Nhật Bản cũng có tục lệ dâng lễ vật vào dịp năm mới lên các vị thần và linh hồn tổ tiên như một lời tri ân tới hàng xóm và gia chủ vào dịp cuối năm. Điều này có thể liên quan đến Sự kiện Ngày Kagen của Trung Quốc và đã bắt đầu văn hóa Oseibo.
2.2 Truyền thống trong dịp lễ Oseibo
Oseibo có xu hướng phổ biến hơn Ochugen một chút vì diễn ra vào thời điểm cuối năm. Đây sẽ là lúc người ta nhìn lại và ngẫm nghĩ về một năm đã qua. Để thể hiện lòng biết ơn đối với những người đã giúp đỡ họ bằng cách nào đó, những món quà Oseibo sẽ được gửi tặng. Hoạt động này thường diễn ra từ cuối tháng 11 đến khoảng ngày 20/12.
Văn hóa Oseibo cũng phổ biến trong các doanh nghiệp. Nhiều công ty tặng quà Oseibo cho khách hàng, nhà cung cấp và các mối quan hệ quan trọng khác để giúp củng cố mối quan hệ.
Tương tự Ochugen, món quà Oseibo được gói bằng “noshigami” khi bày ra. Noshigami là một mảnh giấy dùng để gói quà trong các dịp lễ. Một dải ruy băng được in ở giữa và chữ “Oseibo” được viết ở nửa trên và tên người nhận được viết ở nửa dưới.
3 Một số gợi ý quà tặng dịp lễ tại Nhật
Mặc dù nên chọn quà tặng cho cả Ochugen và Oseibo sao cho phù hợp nhất với người nhận, nhưng có một số điều bạn luôn nên tránh. Ví dụ: các sản phẩm có âm thanh giống hoặc bao gồm số 4 và 9 là điều cấm kỵ vì những từ này nghe giống như từ chỉ cái chết trong tiếng Nhật. Dao cũng được tránh do tính biểu tượng của sự cắt đứt, chia lìa. Tương tự, văn phòng phẩm và những vật dụng như đồng hồ mang ý nghĩa công việc cũng không được tặng trong những mùa này.
Thực tế, người Nhật ngày nay thường chọn Sanchokuhin hay quà đặc sản địa phương.
3.1 Quà tặng dịp Ochugen
Thạch trái cây
Thạch là loại đồ ngọt hoàn hảo cho món Ochugen ở Nhật Bản. Chúng có hương vị tuyệt vời và mang lại cảm giác mát lạnh, rất lý tưởng trong mùa hè nóng nực tại đây.
Bia & Rượu
Bia rượu cũng thường được chọn làm quà trong dịp giữa năm. Nhiều nhãn hiệu bia Nhật Bản bán bia của họ dưới tên Ochugen. Với nhiều người Nhật, không có gì tuyệt hơn được thưởng thức một cốc bia tươi vào một đêm hè nóng nực hay sau giờ làm việc.
3.2 Tặng quà gì dịp Oseibo?
Thịt nguội
Những món quà như giăm bông, xúc xích, thịt xông khói là quà tặng phổ biến của Oseibo vì dễ dàng bảo quản lâu dài và có thể dùng làm nhiều món ăn. Chúng cũng có thể là một món ăn mùa đông tuyệt vời khi thêm vào món hầm với nhiều loại rau khác nhau.
Lẩu
Một trong những món ăn được ưa chuộng nhất trong mùa đông lạnh giá tại Nhật Bản là nabe (lẩu). Ăn nabe là một cách tuyệt vời để làm nóng cơ thể ngay lập tức. Vì vậy, set quà tặng bao gồm nước sốt và nguyên liệu món lẩu cũng là món quà thường được lựa chọn. Có nhiều loại lẩu khác nhau, chẳng hạn như Motsu Nabe, Fugu Nabe, Shabu Shabu và Sukiyaki nổi tiếng.
Kết
Trong bài viết trên, Ussina đã cùng bạn tìm hiểu về văn hóa tặng quà Ochugen và Oseibo của Nhật Bản. Đây thực sự là một truyền thống tốt đẹp và mang mọi người lại gần nhau hơn. Nếu bạn có một người bạn Nhật thân thiết nào đó, hãy thử làm họ ngạc nhiên bằng món quà “Ochugen” hoặc “Oseibo” nhé.
